Nợ công Việt Nam hiện đang là một vấn đề thu hút sự quan tâm của nhiều người. Với các khoản vay lớn từ các tổ chức tài chính quốc tế và các quốc gia khác, câu hỏi đặt ra là Việt Nam nợ nước nào nhiều nhất? Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu có nhiều biến động, việc quản lý nợ công và xác định những đối tác tài chính đóng vai trò then chốt trong việc duy trì sự ổn định tài chính quốc gia. Trong bài viết này, hãy cùng TOPI tìm hiểu về chủ đề này nhé!

Dự báo nợ công của Việt Nam trong tương lai

Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu còn nhiều biến động, dự báo về nợ công của Việt Nam trong những năm tới cho thấy cả cơ hội và thách thức. Mặc dù chính phủ đang thực hiện các biện pháp quản lý chặt chẽ, nhưng nhu cầu đầu tư cho phát triển kinh tế và xã hội, đặc biệt là trong lĩnh vực hạ tầng, giáo dục và y tế, sẽ tiếp tục khiến Việt Nam phải vay nợ.

Dự báo nợ công của Việt Nam có thể sẽ tiếp tục tăng trong trung hạn, đặc biệt do nhu cầu đầu tư lớn cho các dự án hạ tầng giao thông quan trọng như đường cao tốc Bắc-Nam, các cảng biển và sân bay. Ngoài ra, Việt Nam cũng cần nhiều nguồn vốn để phát triển năng lượng sạch và ứng phó với biến đổi khí hậu.

Nợ công của Việt Nam (theo % GDP) qua các năm

Dưới dây là danh sách % GDP từ năm 2011 đến năm 2022 của Việt Nam:

Nợ công của Việt Nam theo tỷ lệ phần trăm trên GDP đã có những biến động đáng chú ý trong những năm gần đây, phản ánh tình hình kinh tế và nhu cầu vay vốn của quốc gia. Trong giai đoạn 2015-2020, nợ công có xu hướng tăng, đạt đỉnh điểm ở mức gần 64,5% GDP vào năm 2016 do các khoản vay lớn từ các dự án hạ tầng và chi tiêu công.

Tuy nhiên, từ sau năm 2017, tỷ lệ nợ công đã dần giảm xuống nhờ vào các chính sách tài khóa chặt chẽ và tăng trưởng kinh tế ổn định. Đến năm 2022, tỷ lệ nợ công của Việt Nam đã giảm xuống còn khoảng 43,1% GDP, phản ánh nỗ lực trong việc kiểm soát chi tiêu công và tăng cường khả năng trả nợ của chính phủ. Tuy vậy, nợ công vẫn là vấn đề cần được giám sát chặt chẽ để đảm bảo an toàn tài chính quốc gia trong bối cảnh kinh tế toàn cầu không ngừng biến động.

Triển vọng giảm nợ nếu sử dụng hiệu quả vốn vay

Một yếu tố quan trọng để giảm bớt nợ công trong tương lai là sử dụng hiệu quả các khoản vay. Nếu các dự án hạ tầng lớn được triển khai đúng tiến độ và mang lại hiệu quả kinh tế như dự kiến, nguồn thu từ các dự án này có thể giúp chính phủ giảm bớt gánh nặng trả nợ. Chính phủ đang đẩy mạnh giám sát và đánh giá hiệu quả các dự án sử dụng vốn vay, nhằm tối ưu hóa nguồn vốn.

Chính sách quản lý nợ bền vững và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế sẽ là những yếu tố then chốt trong việc ổn định nợ công của Việt Nam trong tương lai. Thông qua bài viết của TOPI, chúng tôi hy vọng bạn sẽ có cái nhìn tổng quan về tình hình nợ công hiện nay của nước ta.

Danh sách các chủ nợ của Việt Nam

Việt Nam vay vốn từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các quốc gia, tổ chức quốc tế và các thị trường tài chính trong nước. Dưới đây là một số "chủ nợ" chính của Việt Nam:

Việt Nam vay vốn từ nhiều nguồn khác nhau

Nợ công có thể tăng chậm hơn nếu kinh tế phục hồi mạnh

Trong kịch bản kinh tế Việt Nam phục hồi nhanh chóng sau các tác động từ đại dịch và những biến động toàn cầu, tốc độ tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ có thể giúp giảm áp lực nợ công. Một nền kinh tế tăng trưởng sẽ cải thiện nguồn thu ngân sách, từ đó giúp giảm thâm hụt ngân sách và giảm nhu cầu vay nợ. Chính phủ cũng đang nỗ lực cải cách tài chính công, tăng hiệu quả thu thuế và chi tiêu công.

Rủi ro từ biến động lãi suất và thị trường quốc tế

Mặc dù chính phủ đã có các chính sách quản lý nợ công chặt chẽ, nhưng rủi ro từ thị trường tài chính quốc tế, đặc biệt là lãi suất và tỷ giá hối đoái, có thể ảnh hưởng đến khả năng trả nợ của Việt Nam. Nếu lãi suất toàn cầu tăng nhanh, Việt Nam sẽ đối mặt với áp lực lớn hơn trong việc trả nợ nước ngoài, đặc biệt là các khoản vay bằng đồng USD hoặc đồng ngoại tệ khác.

Nợ công Việt Nam trên đầu người hiện nay

Nợ công trên đầu người là chỉ số đo lường số tiền nợ công mà mỗi người dân trong một quốc gia sẽ phải gánh vác nếu chia đều tổng nợ công cho dân số.

Tại Việt Nam, theo các báo cáo gần đây, nợ công trên đầu người đang có xu hướng gia tăng do nhu cầu vay nợ để đầu tư phát triển hạ tầng và các chương trình an sinh xã hội.

Theo số liệu từ Bộ Tài chính và các tổ chức tài chính quốc tế, nợ công Việt Nam. Năm 2018 là 31,69 triệu đồng/người; năm 2019 là 33,62 triệu đồng/người; năm 2020 là 35,1 triệu đồng/người; năm 2021, nợ công bình quân đầu người là 36,71 triệu đồng/người.

Con số này phản ánh quy mô nợ mà chính phủ Việt Nam đang phải đối mặt, đồng thời cũng là lời nhắc nhở về tầm quan trọng của việc quản lý hiệu quả nguồn nợ để tránh gánh nặng cho các thế hệ tương lai. Việc kiểm soát nợ công và tăng trưởng kinh tế bền vững là yếu tố then chốt giúp giảm bớt áp lực từ nợ công trên đầu người trong những năm tới.

Tăng cường hiệu quả sử dụng vốn vay

Chính phủ chủ trương sử dụng vốn vay hiệu quả, tập trung vào các dự án có tính khả thi cao và mang lại lợi ích lâu dài cho nền kinh tế. Các khoản vay thường được ưu tiên cho các dự án hạ tầng giao thông, năng lượng, và công nghệ, nhằm tạo động lực cho tăng trưởng kinh tế bền vững. Bên cạnh đó, chính phủ cũng kiểm soát chặt chẽ việc phân bổ vốn và giám sát tiến độ các dự án để tránh lãng phí và thất thoát.

Chính phủ Việt Nam áp dụng chính sách đa dạng hóa nguồn vốn vay. Bao gồm vay trong nước, vay từ các tổ chức quốc tế như Ngân hàng Thế giới (WB), Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) và từ các quốc gia đối tác như Nhật Bản, Hàn Quốc. Việc đa dạng hóa nguồn vay giúp giảm bớt sự phụ thuộc vào một nguồn vốn cụ thể, từ đó giảm thiểu rủi ro tài chính.

Một trong những chiến lược quan trọng của Việt Nam là tăng cường huy động vốn trong nước thông qua phát hành trái phiếu chính phủ. Chính phủ đang hướng đến việc giảm tỷ lệ nợ nước ngoài trong cơ cấu nợ công, đồng thời gia tăng tỷ trọng nợ trong nước nhằm giảm bớt rủi ro về biến động tỷ giá và các điều kiện vay vốn không có lợi từ bên ngoài.

Chính phủ Việt Nam đang nỗ lực cải cách hệ thống thuế và tăng cường thu ngân sách để giảm thâm hụt ngân sách và hạn chế nhu cầu vay nợ. Các biện pháp này bao gồm mở rộng cơ sở thuế, tăng cường quản lý thuế và chống thất thu ngân sách. Việc cải cách tài khóa giúp giảm áp lực lên nợ công, đồng thời tăng khả năng trả nợ của chính phủ.

Ngoài nợ quốc gia, chính phủ cũng kiểm soát chặt chẽ nợ công ở cấp địa phương. Các tỉnh, thành phố được yêu cầu hạn chế vay nợ và chỉ vay khi có kế hoạch trả nợ rõ ràng. Chính phủ cũng ban hành các quy định về mức trần nợ địa phương và giám sát chặt chẽ quá trình vay nợ của các địa phương để tránh tình trạng nợ xấu và quá tải tài chính ở cấp cơ sở.

Chính phủ thực hiện chính sách minh bạch thông tin về nợ công, công bố số liệu về nợ công định kỳ để đảm bảo người dân và các tổ chức có thể giám sát tình hình nợ. Đồng thời, các cơ quan nhà nước như Bộ Tài chính và Kiểm toán Nhà nước có trách nhiệm theo dõi và đánh giá hiệu quả quản lý nợ công, đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật.